Ogromnym źródłem danych stają się media społecznościowe. Zdjęcia z wakacji, komentarze pod artykułami czy zwykłe polubienia pozwalają oszustom stworzyć spersonalizowaną historię, która brzmi wiarygodnie. W efekcie ofiara może mieć wrażenie, że rozmawia z prawdziwym doradcą, ekspertem albo znajomym.

Dlaczego prywatność ma znaczenie?

• Informacje o pracy, zainteresowaniach czy problemach finansowych mogą być wykorzystane jako haczyk w rozmowie.
• Im mniej danych udostępnia się publicznie, tym trudniej jest stworzyć scenariusz dopasowany do konkretnej osoby.
• Świadome ograniczanie cyfrowej obecności zmniejsza ryzyko stania się łatwym celem.

Oszustwa z wykorzystaniem technologii deepfake

Deepfake to technologia, która dzięki AI pozwala tworzyć fałszywe obrazy, nagrania i filmy niemal nie do odróżnienia od prawdziwych. Oszuści używają jej coraz częściej, zwłaszcza w świecie kryptowalut, aby podszywać się pod znane osoby i zachęcać do udziału w fałszywych inwestycjach. Spreparowane materiały często wyglądają profesjonalnie, dlatego łatwo dać się nabrać i potraktować je jako wiarygodne źródło informacji.

Żeby nie stać się ofiarą takiej manipulacji, warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę:

• Nierealistyczne ruchy twarzy – usta mogą poruszać się nieco inaczej niż w rzeczywistości, brakuje naturalnej mimiki.
• Nienaturalny głos – bywa płaski, sztucznie „robotyczny” albo nie pasuje do tonu wypowiedzi.
• Tło i światło – elementy w tle mogą „rozmazywać się” lub wyglądać sztucznie.
• Presja emocji – deepfake często idzie w parze z socjotechniką. Przestępcy często używają chwytliwych haseł, by przyciągnąć uwagę.  Jeśli w nagraniu pojawia się obietnica „pewny/ gwarantowany zysk” albo „oferta tylko dziś”, to pierwszy sygnał, by zachować ostrożność.
• Błędy językowe – w treści pojawiają się niepoprawnie odmienione słowa, błędne formy liczby lub rodzaju (np. osoba przedstawiająca się jako mężczyzna pisze w formie żeńskiej), co może zdradzać automatyczne generowanie materiału.

Przykłady najpopularniejszych oszustw wykorzystujących technologie deepfake:

• Reklamy z celebrytami – spreparowane materiały wideo, w których gwiazdy zachęcają do inwestycji w fałszywe projekty.
• Fałszywe wywiady w mediach – oszuści potrafią przygotować fikcyjny fragment programu telewizyjnego z udziałem znanej osoby.
• Podszywanie się pod znajomych – zdarzają się przypadki, gdy deepfake wykorzystuje twarz czy głos „znajomego”, który rzekomo prosi o pomoc czy radę w inwestycji.

Technologia deepfake to cyfrowa iluzja, którą oszuści wykorzystują, by wzbudzić zaufanie. W świecie kryptowalut może oznaczać stratę pieniędzy. Dlatego zanim uwierzysz w wideo z celebrytą, który zachęca do inwestycji – upewnij się, że nie patrzysz na sprytnie spreparowaną pułapkę.

Świadomość zagrożenia i wiedza o ryzyku to dziś pierwsza linia ochrony. Im lepiej rozumiemy, w jaki sposób działają oszuści, tym trudniej będzie nas zaskoczyć i zmanipulować. AI może być wspaniałym wsparciem w codziennym życiu – ale nie możemy zapominać, że wykorzystują ją również ci, którzy mają nieuczciwe zamiary.

Jak się chronić?

• Nie ufaj nagraniom i reklamom obiecującym szybki zysk bez ryzyka.
• Zawsze sprawdzaj źródło – czy film pochodzi z oficjalnego kanału danej osoby lub instytucji.
• Wpisz w wyszukiwarkę nazwę projektu + „oszustwo/scam” – często znajdziesz ostrzeżenia innych osób.
• Zaufaj intuicji – jeśli coś wygląda „zbyt idealnie”, najprawdopodobniej jest fałszywe.
• Zanim uwierzysz w nagranie z celebrytą polecającym nową inwestycję, upewnij się, że nie patrzysz na sprytnie spreparowaną pułapkę.

Dostęp do cyklu artykułów znajduje się pod linkiem „Zysk czy złudzenie – Jak nie dać się oszukać w sieci kryptowalut”

Artykuł wyraża jedynie poglądy autorów i nie może być utożsamiany
z oficjalnym stanowiskiem Ministra Cyfryzacji