Historia i cel
Współczesne smartfony służą nie tylko do komunikacji z najbliższymi, to wielofunkcyjne urządzenia, które pozwalają wygodnie łączyć obowiązki domowe, zawodowe i pasje.
Stały się nieodłącznym elementem naszego życia, oferując możliwość komunikacji, dostęp do internetu, mediów społecznościowych, aplikacji oraz gier. Wiele osób spędza godziny, wpatrując się w ekran, co prowadzi do zaniedbywania realnych kontaktów, wpływając na zdrowie psychiczne. Pomysł na Światowy Dzień Bez Telefonu Komórkowego zrodził się z potrzeby zwrócenia uwagi na negatywne skutki nadmiernego korzystania z telefonów.
Co mówią badania
Według raportu firmy Future Mind „Młodzi vs. Mobile. Wpatrzeni w ekran, czyli o młodych Polakach i technologii mobilnej”, 87% ankietowanych w wieku 15-20 lat patrzy w telefon nawet do 10 godzin dziennie. Co dziesiąty młody człowiek byłby w stanie funkcjonować bez tego narzędzia maksymalnie przez godzinę. Jedynie 4% młodych ludzi poświęca swojemu smartfonowi mniej niż 1 godzinę dziennie, a w przypadku starszych użytkowników procent ten wzrasta. Dodatkowo, 7% Polaków w wieku 15-20 lat w ogóle nie przejmuje się kwestią ochrony danych, a 59% zachowuje jedynie podstawową ostrożność[1].
Nadmierne korzystanie z telefonów komórkowych i internetu potwierdzają również wyniki kolejnej edycji raportu Nastolatki 3.0 realizowanego przez NASK pomiędzy październikiem a listopadem 2022 roku, według którego nastolatki korzystają z inetrentu średnio 5 godzin i 36 minut w dni powszednie, w weekendy zaś to 6 godzin i 16 minut. Młodzi ludzie deklarują, że w internecie szukają przede wszystkim rozrywki - słuchanie muzyki 75%, oglądanie filmów i seriali 59%, granie w gry online 46% oraz interakcji społecznych - kontakty ze znajomymi 64%, korzystanie z serwisów społecznościowych 42%[2].
Skutki nadmiernego korzystania z telefonów
Nadmierne korzystanie z telefonów komórkowych może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych:
-
· problemy ze wzrokiem: długotrwałe patrzenie na ekran może powodować zmęczenie oczu, suchość oraz ból głowy;
-
· ból karku i pleców: częste pochylanie głowy w kierunku telefonu może prowadzić do napięć i bólu w okolicy karku oraz górnej części pleców;
-
· problemy ze snem: niebieskie światło emitowane przez ekrany smartfonów zaburza produkcję melatoniny, co może prowadzić do problemów z zasypianiem i jakością snu;
Warto zwrócić uwagę również na zjawisko FOMO (Fear of Missing Out), czyli strach przed przegapieniem nowości w mediach społecznościowych lub wiadomości e-mail.
Pamiętajmy również o wpływie nadmiernego korzystania z urządzeń na relacje społeczne. Spędzanie czasu z telefonem w ręku może prowadzić do poczucia zaniedbania oraz osłabienia więzi z bliskimi.
Jak celebrować Światowy Dzień Bez Telefonu Komórkowego?
Światowy Dzień Bez Telefonu Komórkowego to doskonała okazja, aby na chwilę oderwać się od technologii i skupić się na tym, co naprawdę ważne. Poniżej kilka propozycji, w jaki sposób celebrować ten dzień;
-
· Wyłącz telefon: spróbuj wyłączyć telefon na cały dzień lub przynajmniej na kilka godzin. Skup się na realnych rozmowach i kontaktach.
-
· Spędź czas na świeżym powietrzu: wybierz się na spacer, wycieczkę rowerową lub piknik. Ciesz się naturą bez zakłóceń technologicznych.
-
· Zajmij się hobby: poświęć czas na aktywności, które sprawiają Ci przyjemność, takie jak czytanie, malowanie, gotowanie czy sport.
-
· Spotkaj się z bliskimi: zorganizuj spotkanie z rodziną lub przyjaciółmi. Skup się na rozmowie i wspólnym spędzaniu czasu.
Choć telefony komórkowe ułatwiają nam życie na wiele sposobów, warto pamiętać o zachowaniu umiaru i dbać o swoje zdrowie oraz relacje z innymi ludźmi. Celebrujmy ten dzień, odkrywając na nowo uroki życia offline.
Pamiętaj, Dzień bez Telefonu możesz obchodzić też częściej! Korzystanie ze współczesnych technologii w sposób świadomy może znacząco poprawić jakość życia i zwiększyć produktywność, jednocześnie minimalizując negatywne skutki. Oto kilka wskazówek, jak to zrobić, nie tylko w Dniu Bez Telefonu Komórkowego:
- · Korzystaj z aplikacji do zarządzania czasem, które pomagają śledzić, ile czasu spędzasz na różnych urządzeniach.
- · Regularnie rób przerwy od ekranów, np. co 60-90 minut, aby dać odpocząć oczom i mózgowi.
- · Skonfiguruj powiadomienia tak, aby otrzymywać tylko te najważniejsze. Pozwoli to ograniczyć rozpraszanie Twojej uwagi w trakcie pracy lub w czasie odpoczynku
- · Używaj trybu "Nie przeszkadzać": W określonych godzinach pracy czy odpoczynku.
- · Ogranicz czas spędzany w mediach społecznościowych i określ, kiedy i dlaczego z nich korzystasz. Ustal konkretne pory dnia na korzystanie z mediów społecznościowych, zamiast sprawdzać je ciągle.
- · Przemyśl, które konta/serwisy naprawdę chcesz śledzić, aby zmniejszyć liczbę zbędnych informacji.
- · Staraj się wyraźnie oddzielać czas pracy od czasu wolnego. Po zakończeniu pracy wyłącz służbowe urządzenia.
- · Korzystaj z technologii do nauki nowych rzeczy. Dostęp do kursów online, podcastów, książek i artykułów może być niezwykle wartościowy.
Zadbaj o swoje bezpieczeństwo online
- · Używaj silnych, unikalnych haseł oraz włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe tam, gdzie to możliwe.
- · Regularnie aktualizuj oprogramowanie, aby zapewnić sobie ochronę przed najnowszymi zagrożeniami.
- · Dbaj o swoją prywatność. Regularnie sprawdzaj i ograniczaj uprawnienia aplikacji do Twoich danych osobowych.
- · Regularnie przeglądaj i usuwaj aplikacje, których nie używasz
- · Zawsze sprawdzaj źródła informacji, zwłaszcza tych znalezionych w internecie, aby uniknąć dezinformacji.
- · Korzystaj z różnych źródeł informacji, aby mieć pełniejszy obraz sytuacji
- · Wyznacz konkretne godziny na korzystanie z telefonu w celach zawodowych i prywatnych. Po zakończeniu pracy wyłącz służbowy telefon lub zablokuj powiadomienia związane z pracą.
Świadome korzystanie z nowych technologii wymaga pewnej dyscypliny i świadomych wyborów. Stosowanie się do tych wskazówek pomoże Ci korzystać z telefonu komórkowego w sposób bardziej świadomy i zdrowy, co przełoży się na lepsze samopoczucie i efektywność.
[1]Więcej na temat korzystania z technologii zawarte w raporcie „Młodzi vs. Mobile. Wpatrzeni w ekran, czyli o młodych Polakach i technologii mobilnej” dostępnym na stronie Future Mind: https://www.futuremind.com/insights/raport-mlodzi-vs-mobile/ [dostęp: 11.07.2024]
[2] Więcej na temat aktywności dzieci i młodzieży w internecie zawarte w raporcie „Nastolaki 3.0” dostępnym na stronie NASK PIB: https://www.nask.pl/pl/aktualnosci/5316,Co-robia-nasze-dzieci-w-sieci-czyli-Raport-z-najnowszego-badania-NASK-Nastolatki.html [dostęp 15.07.2024]