Producenci sprzętów prześcigają się w coraz to nowszych funkcjonalnościach, jeśli chodzi o inteligentne urządzenia. Wspomniany odkurzacz, za pomocą „zmapowania” mieszkania może sam poruszać się po domu, odkurzając czy nawet mopując pokój, który wybierzemy, inteligentna lodówka sprawdzi, jakie produkty zostały i sporządzi listę zakupów, a inteligentne głowice na grzejnikach włączą ogrzewanie o wskazanej godzinie. W jaki sposób jest to w ogóle możliwe?

Inteligentne urządzenia i Internet Rzeczy

Określeniem inteligentne urządzenia (ang. Smart things) nazywamy rzeczy funkcjonujące w oparciu o rozwiązania technologiczne, umożliwiające ich działania, komunikowanie się i automatyzację. Tego typu urządzenia zbierają, analizują i przetwarzają różnego rodzaju dane. Dzięki tzw. Internetowi Rzeczy (ang. Internet of Things, IoT), są połączone w sieć –  wymieniają się wtedy informacjami, współpracują ze sobą, mogą automatyzować wiele czynności, itd.

Co jest potrzebne, by Twój dom był smart? Wystarczy podłączenie inteligentnego urządzenia do internetu i skorzystanie z dedykowanej aplikacji.

Wszystko wydaje się bardzo proste. Obsługa z poziomu aplikacji, dodatkowe funkcje, które są niedostępne w podstawowej wersji, dedykowane programy mające wspomóc, a przede wszystkim odciążyć od zbędnych czy czasochłonnych czynności. Nad czym się jednak wiele osób nie zastanawia przed samym zakupem?

Luki w zabezpieczeniach – sprawdź zanim zdecydujesz się na zakup

Każde urządzenie, które chcesz kupić i podłączyć do swojej sieci domowej powinno być sprawdzone. Zanim zdecydujesz się na zakup produktu sprawdź czy urządzenie, które zamierzasz kupić i podłączyć do swojego, domowego internetu będzie prawidłowo zabezpieczone.

Odpowiedź na pytanie, czy moje urządzenie jest bezpieczne, wymaga podjęcia pewnych działań, które mogą uchronić nas przed wieloma potencjalnie groźnymi sytuacjami. Przestępcy wykorzystają każdą sposobność by atak był skuteczny i zaowocował wykradzeniem danych na Twój temat, czy włamaniem do Twoich urządzeń, wszystko po to by finalnie sięgnąć do Twojego portfela lub wykorzystać Twoją sieć w inny sposób. Ułatwi im to  np. słabe hasło, które sami ustawimy czy luki w zabezpieczeniach inteligentnych urządzeń.

O ile hasła możesz zmieniać samodzielnie, co z podatnościami? Podatności są to pewne słabości czy uwarunkowania oprogramowania, które mogą być wykorzystane przez przestępców i prowadzić do ogromnych strat. Przykładem podatności może być brak aktualizacji lub luki w zabezpieczeniach. Szczególnie ważna jest świadomość tego, że inteligentne urządzenia nie są wolne od podatności.

Zanim kupisz, sprawdź ogólnodostępną, darmową bazę podatności i eksploitów IoT: VARIoT (Vulnerability and Attack Repository for IoT). Dzięki temu możesz dowiedzieć się czy urządzenie zostało do niej wpisane i jaki rodzaj zagrożenia został zaobserwowany oraz czy producent załatał lukę w zabezpieczeniach.

VARIoT jest jednym z najbardziej znanych na świecie projektów badawczych NASK. Skupia wielu badaczy oraz placówki naukowe z Europy. Jego celem było stworzenie serwisu, który dostarcza użytecznych informacji o bezpieczeństwie IoT, zwiększa świadomość użytkowników inteligentnych urządzeń oraz wspiera producentów, właścicieli sieci czy też specjalne zespoły reagowania na incydenty bezpieczeństwa komputerowego CSIRT (ang. Computer Security Incident Response) na całym świecie.

„Każde niezabezpieczone urządzenie to potencjalna furtka dla cyberprzestępców, którzy mogą wykorzystać je do kradzieży danych, zakłócenia działania sieci, czy nawet przejęcia kontroli nad Twoimi urządzeniami. Dlatego tak istotne jest aby producenci, firmy i użytkownicy indywidualni traktowali cyberbezpieczeństwa IoT jako priorytet, stosując silne uwierzytelnianie, szyfrowanie danych i regularne aktualizacje oprogramowania. Aby być świadomym potencjalnych zagrożeń sprawdzaj regularnie bazy informacji o podatnościach, takie jak np. VARIoT na stronie variotdbs.pl” – zaleca dr inż. Anna Felkner, Dyrektor Pionu Badań i Rozwoju Cyberbezpieczeństwa NASK–PIB.

Po pierwsze bezpieczeństwo

Każdy użytkownik internetu powinien zadbać o to, żeby korzystać z urządzeń w bezpieczny sposób. Co jednak w sytuacji kiedy chcesz podłączyć urządzenie do swojej sieci domowej? Jest kilka rzeczy, które podniosą poziom bezpieczeństwa w Twoim domu i pozwolą Ci bardziej cieszyć się z zakupu.

1. ·  Sprawdź informacje o producencie – kupując produkt dowiedz się przez kogo został wytworzony. Nie tylko chodzi tutaj o cyberbezpieczeństwo, ale ewentualną wymianę urządzenia np. gdy to ulegnie awarii.

2. ·  Zapoznaj się z instrukcją obsługi – instrukcja obsługi zawiera podstawowe informacje odnośnie użytkowania danego sprzętu oraz bezpieczeństwa. Znajdują się w niej też informacje np. o błędach i komunikatach, które mogą się pojawiać podczas użytkowania i sposobach ich samodzielnej naprawy.

3. ·  Przeanalizuj opinie na temat danego urządzenia – czy użytkownicy często zwracają uwagę na jakieś szczególne błędy i jakość serwisu.

Zanim podłączysz jakiekolwiek urządzanie do swojej sieci, zastosuj następujące rozwiązania:

1. ·  Zmiana domyślnych haseł routera – każdy router posiada odgórnie ustawione domyślne hasło, a zmiana na unikatowe, silne hasło utrudni przestępcom dostanie się do Twojej sieci.

2. ·  Zmiana nazwy routera – podobnie jak domyślne hasła routera, zmiana nazwy routera jest bardzo ważnym elementem. Dzięki temu trudniej będzie zidentyfikować cyberprzestępcom, z jakim urządzeniem mają do czynienia.

3. ·  Separacja sieci – ustaw Sieć Gości – oddzielny punkt, dzięki któremu przestępcy nie włamią się poprzez sieć np. do Twojego komputera.

4. ·  Zakładając nowe konto, ustaw silne hasło i jeśli jest taka opcja, zawsze korzystaj z dwuskładnikowego uwierzytelniania – korzystanie z urządzeń smart wiązać się może z koniecznością założenia konta na stronie producenta danego sprzętu. Pamiętaj, by każde z kont zabezpieczać unikalnym hasłem składającym się z co najmniej 14 znaków[1].

„Inteligentny dom to wygoda, która wymaga od nas podejścia z głową. Świadomość zagrożeń, wiedza o tym jak bezpiecznie korzystać z urządzeń, a przede wszystkim wdrażanie najlepszych praktyk mogą uchronić nas jako użytkowników internetu od wielu nieprzyjemnych sytuacji mających miejsce w przestrzeni wirtualnej. Sprawmy, aby nasz spokój był odpowiednio zabezpieczony” – zauważa Katarzyna Grabowska, Specjalista ds. budowania świadomości cyberbezpieczeństwa NASK–PIB.