Od najmłodszych lat dzieci uczone są korzystania z urządzeń i internetu, ale co z osobami, które były już dorosłe w momencie wejścia do powszechnego użytku sieci? Mowa o seniorach. Jest to grupa, która nie miała możliwości dorastać w cyfrowym społeczeństwie, a której potrzeby zdobywania kompetencji i niwelowania wykluczenia są wciąż ogromne.

Wykres 1. Osoby z co najmniej podstawowymi umiejętnościami cyfrowymi w UE w 2023 roku

Źródło: Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20240222-1

Według badań przeprowadzonych przez Eurostat w 27 krajach Unii Europejskiej, najniższe kompetencje cyfrowe odnotowywane są wśród osób 65+[1].

Wydaje się, że podstawowe umiejętności techniczne, takie jak możliwość korzystania z urządzeń powinna być przyswajana przez każdego, niezależnie od wieku. Niesie to za sobą wiele pozytywnych aspektów np. możliwość załatwiania wielu spraw online, rozwijanie zainteresowań czy rozrywkę. Jednak nie można zapominać o jednym. Umiejętne korzystnie z dobrodziejstw techniki to przede wszystkim świadomość zagrożeń związanych z działaniami cyberprzestępców (więcej na ten temat w naszej kampanii #Halo! Tu cyberbezpieczny Senior). Nie należy zapominać także o innych aspektach związanych z niechęcią do podążania za nowymi technologiami. Mogą to być, oprócz niedostatecznych umiejętności, niechęć do zmiany przyzwyczajeń, lęk przed utratą środków np. przez wykonanie błędnego przelewu, czy stres związany z tym, że mamy do czynienia z czymś nowym.

Te wszystkie elementy rzutują na korzystanie z technologii. Mimo wszystko wielu seniorów używa smartfonów, komputerów czy innych urządzeń. Co więcej, oprócz podstawowych funkcji wybierają także rozrywkę. „Analizując coroczne Key Facts[2] publikowane przez Video Games Europe widzimy sukcesywny wzrost liczby srebrnych graczy (w 2020 roku 31% osób powyżej 45 roku życia deklarowało korzystanie z gier wideo. W roku 2022 udział wzrósł do 36%). I jestem przekonana, że wskaźnik ten będzie stale rósł ze względu na korzyści jakie niesie ze sobą elektroniczna rozrywka” – pisze dr Dominika Urbańska-Galanciak.

Gry jako odpowiednia rozrywka dla osób w każdym wieku?

Do konkretnego rodzaju rozrywki trzeba się przekonać. Od czego zacząć? Spróbować. Tak było z teatrem, kinem, telewizją, tak jest i z grami.

Wiele można mówić o korzyściach płynących z grania w gry:

·      pobudzają intelekt – np. poprzez możliwość rozwiązywania zadań, łamigłówek;

·      ćwiczą pamięć – dostarczają wielu informacji np. przez złożoną fabułę, czy kojarzenie szczegółów opowieści;

·      wpływają na motorykę – gry zręcznościowe bazują na różnorodnych kombinacjach sterowania, które gracz odtwarza naciskając konkretne przyciski;

·      rozwijają wyobraźnie i uwagę – niejednokrotnie przedstawione elementy nie mają pełnego wyjaśnienia, dlatego nasz mózg buduję pełną historię na podstawie wielu scen zauważonych podczas trwania rozgrywki;

·      wspierają kompetencje społeczne – rozrywka w formie potyczek online sprzyja nawiązywaniu kontaktów z innymi graczami, nawet z całego świata przez co mogą niwelować poczucie osamotnienia.

To tylko niektóre z plusów jakie mogą zyskać grający seniorzy[3].

Jak wybrać interesującą nas kategorię?

Kategorie gier można porównać z katalogiem bibliotecznym. Darmowym narzędzie pomagającym w poszukiwaniu odpowiedniego tytułu jest europejski system klasyfikacji gier PEGI (Pan European Game Information). Klasyfikacji w nim zawartych jest kilka. Można szukać po gatunku (np. gry akcji, karciane, logiczne czy symulatory – przykładowo życie na farmie, itd.) lub po platformie, z której korzystamy (np. telefon, komputer, konsola, itd.). Dodatkowo możemy sprawdzić oznaczenia wiekowe i treści, które występują w grach albo po prostu wyszukać dany tytuł i sprawdzić co zawiera.

W Polsce system PEGI jest popularyzowany przez Stowarzyszenie Producentów i Dystrybutorów Gier Video (SPIDOR), na stronie którego można znaleźć badania, publikacje, rankingi gier i wiele darmowych materiałów związanych z grami. Na szczególną uwagę zasługuje także strona https://zapytajogry.pl/ zawierająca porady i wskazówki na temat grania, kierowane nie tylko do młodszych osób.

„Możliwość uczestniczenia w cyfrowym świecie stanowi nie tylko doskonały element rozwoju, ale przede wszystkim pomaga w zachowaniu kondycji i wspiera w realizacji codziennych wyzwań. To o czym zawsze należy pamiętać to dbanie o nasze bezpieczeństwo, zarówno w świecie wirtualnym jak i offline” – podkreśla ekspertka NASK-PIB, Katarzyna Grabowska.

Wykaz wszystkich artykułów opublikowanych w ramach kampanii #Halo! Tu cyberbezpieczny Senior - przejdź do strony.